منابع تامین آب خام برای تصفیه آب
در مناطق گوناگون دسترسی صنایع به منابع آبی متفاوت است. از اینرو منابع آبی از قبیل رودخانه، آب دریا، آب چاه و آب لوله کشی به عنوان آب خام جهت تصفیه آب مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین آبهای سطحی و آبهای حاصل از تصفیه پساب صنعتی منابع دیگر تامین آب خام هستند. بسته به منبع تهیه آب خام، کیفیت آب خام و شیوه تصفیه آن متفاوت خواهد بود.
تصفیه آب چاه
آب چاه عمیق به دلیل گذر کردن از لایه های مختلف زمین تا حدی بطور طبیعی تصفیه می گردد. لایه های شن و ماسه زمین عملکردی مانند فیلتر شنی دارند. از اینرو ذرات معلق داخل آب چاه بسیار کم است. اما املاح محلول در آب همچنان باقی می مانند و بنا به کاربرد مورد نظر نیاز به تصفیه آب چاه خواهد بود.
آب چاه در صورتی که عمق زیادی نداشته باشد ممکن است از چاه های فاضلاب اطرافش تاثیر پذیرد. این مسئله در زمینهای شهری و شهرک های صنعتی بیشتر دیده می شود. فاضلاب صنعتی یک کارخانه در صورتی که به صورت تصفیه نشده وارد چاه فاضلاب جذبی شود میتواند آب چاههای منطقه ای با وسعت چند کیلومتر مربع را آلوده کند. به عنوان مثال باعث افزایش بیش از حد چربی یا فلزات سنگین در نمونه آب چاه زمینهای مجاور گردد. این موضوع نشان دهنده اهمیت وجود شبکه فاضلاب و تصفیه آن خصوصا در شهرک های صنعتی است.
برای تصفیه آب چاه در این مناطق بایستی حتما نمونه آب به طور کامل آزمایش شود. در آنالیز آب چاه باید به وجود چربی و فلزات احتمالی توجه نمود. عدم توجه به این موارد باعث بروز مشکل و عدم کارکرد مناسب دستگاه تصفیه آب صنعتی خواهد شد.
آب مورد مصرف در کشاورزی عمدتا از چاه نیمه عمیق یا چاه عمیق تامین می شود. آب چاه های مورد استفاده برای کشاورزی عموما به دلیل دوری از صنایع و کارخانجات مشکل وجود چربی، فلزات و یا املاح غیر متعارف را ندارد. تصفیه آب چاه برای کشاورزی، مرغداری و دامداری با دستگاه آب شیرین کن RO بسیار معمول است. تصفیه آب کشاورزی با استفاده از سیستم اسمز معکوس RO تاثیر چشمگیری در افزایش کمی و کیفی محصولات دارد.
تصفیه آب رودخانه
مهمترین ویژگی آب رودخانه کدورت و وجود ذرات معلق در آب است. برای رفع کدورت آب رودخانه از فرایندهای زلال سازی استفاده می شود. بدین منظور ابتدا باید آب را وارد حوضچه هایی نمود تا ذرات معلق ته نشین شوند. روش معمول برای پیش تصفیه آب رودخانه استفاده از سیستم اولترافیلتراسیون UF است. با فرایند اولترافیلتراسیون، آب به محدوده قابل قبول برای ورود به دستگاه آب شیرین کن (اسمز معکوس) و سیستم رزینی میرسد.
تصفیه آب دریا
در مناطق نزدیک به دریا، سواحل و جزایر، رایج ترین راه برای رسیدن به آب مطلوب، شیرین کردن آب دریا است. TDS آب دریا بسیار بالا و عموما بالاتر از 35000 میلی گرم در لیتر است. از اینرو تا زمانی که منابع آبی دیگر در دسترس باشند شیرین سازی آب دریا گزینه نخست نخواهد بود. برای دستیابی به آبهای شور چندین روش وجود دارد که بهترین آنها حفر چاه فلمن است. این چاه ساحلی چاه فلمن نام دارد. مزیت برداشت آب از چاه فلمن نسبت به برداشت مستقیم آب، طی شدن بخشی از فرایند تصفیه توسط لایه های شن و ماسه است. بدین ترتیب درصد زیادی از ذرات معلق آب حذف می گردند.
تصفیه آبهای بسیار شور نیازمند تجهیزات ویژه دریایی است. این تجهیزات بایستی مقاومت بالایی در برابر خوردگی شدید املاح موجود در آب دریا داشته باشند. اغلب تجهیزات آب شیرین کن دریایی از قبیل پمپ پایپینگ و شاسی جنس استیل 904 یا Duplex هستند که مقاومت بسیار خوبی در برابر املاح آب شور دارد. ممبران آب شیرین کن دریایی، ممبران SW و ویژه آب های بسیار شور هستند.
تصفیه آب لوله کشی
در برخی مناطق آب لوله کشی شهری یا روستایی دارای املاحی است که نیازبه تصفیه مجدد دارد. آب لوله کشی در این مناطق اغلب استاندارد آب تصفیه شده را دارد اما ترجیحا برای برخی مصارف باید تصفیه شود. کیفیت آب خصوصا در مورد تصفیه آب شرب برای رسیدن به آب آشامیدنی سالم لازم است. آب لوله کشی عموما به علت گندزدایی در تصفیه خانه آلودگی میکروبی ندارد. در بسیاری موارد، تنها حذف سختی آب لوله کشی برای مصارف مختلف کفایت می کند. برای مصرف آب شرب و یا سیستمهای حرارتی و برودتی سختی زدایی آب روشی مناسب است. در این موارد از دستگاه سختی گیر برای تبدیل آب سخت به آب نرم استفاده می گردد. انواع گوناگونی از سختی گیر وجود دارد که از لحاظ کارایی سختی گیر رزینی بیشترین کاربرد را دارد.
تصفیه پساب صنعتی
بازیافت پساب صنعتی در صنایع و کارخانجات بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. از بازچرخانی فاضلاب صنعتی برای استفاده مجدد در تولید، شستشو و آبیاری فضای سبز می توان استفاده نمود.
تصفیه آبهای سطحی
امروزه با کمبود منابع آب شیرین زیرزمینی، دستیابی به منابع جدید برای تامین آب ضروری است. یکی از منابعی که در کشورهای پیشرفته به آن بسیار توجه می شود آبهای سطحی و آب باران است. لازمه این کار، طراحی و اجرای سیستم کارآمدی برای جمع آوری آبهای سطحی و جلوگیری از هدر رفتن این منبع مهم آب شیرین است.
