لجن فعال
لجن فعال Activated sludge برای اولین بار در سال 1914 توسط آردن و لاكت انگلیسی ابداع و مورد استفاده قرار گرفت. از آن موقع تاكنون اين فرآيند به عنوان يك تصفيه بيولوژيكي جهت فاضلابهاي خانگي بطور جهاني مورد استفاده میگردد. اين فرآيند اساساً متشكل از يك تصفيه هوازی است كه طي آن مواد آلي به CO2،H2O،NH4 و توده سلولي زنده جديد تبديل مي شود.
روش کار لجن فعال
در این روش فاضلاب را وارد استخرهایی نموده و بطور مصنوعی هوا را در مجاورت آن قرار می دهند. اکسیژن هوا بصورت محلول در فاضلاب در آمده موجب زندگی و تولید مثل باکتریها گردد. تماس هوا با فاضلاب در استخر هوادهی به دو صورت زیر ممکن است انجام گیرد.
- دمیدن هوا به درون فاضلاب با کمک لوله هائی با هوای فشرده
- بهم زدن فاضلاب و افزیش سطح تماس آن با هوا
فاضلاب پس از دریافت اکسیژن در استخرهای هوادهی و کاهش BOD5 آن وارد استخرهای ته نشینی میشود. ذرات معلق که روی آنها باکتریهای هوازی قرار گرفته اند با هم لخته هائی را تشکیل داده که لجن فعال نام دارد. این لجن در استخر ته نشینی نهائی ، ته نشین می شود.
هوادهی لجن
برای افزایش بازده استخرهای هوادهی قسمتی از این لجن و ته نشین شده را دوباره همراه فاضلاب خام وارد استخر هوادهی می سازند. لذا این روش به نام روش لجن فعال نیز نامیده می شود. محل ورود این لجن برگشتی و مقدار آن از جمله عواملی هستند که در بازده استخرهای هوادهی تأثیر بسزایی دارند. هنگامی که فاضلاب وارد استخر هوادهی می شود، با لجن فعال مخلوط شده و مخلوطی از لجن، آب و مواد جامد ورودی را تشکیل میدهد. این مواد جامد از فاضلاب مسکونی، فاضلاب صنعتی و تجاری ایجاد شده است.
میکرو ارگانیسم های لجن فعال
لجن Activated Sludge اضافه شده حاوی ارگانیسم های زنده مختلف و مفیدی می باشد. این ارگانیسمها کارگران تصفیه خانه تلقی می شوند. آنها از فاضلاب ورودی بعنوان غذا و منبع انرژی برای رشد و تکثیر خود استفاده می کنند. این ارگانیسمها با مصرف بیشتر محتویات فاضلاب به عنوان غذا، فاضلاب را تصفیه می کنند. لجن فعال همچنین تشکیل یک شبکه تور مانند بنام فلاک ( لخته ) را می دهد که باعث به دام انداختن و حذف ذراتی می شود که قابل استفاده ارگانیسمها به عنوان غذا نیستند.
از فاضلاب تصفیه شده می توان برای مصارف گوناگون استفاده کرد. از جمله بازگردانی جهت استفاده مجدد در تولید که این کار با به کاربردن سیستم های تصفیه آب صنعتی ممکن است.