ضدعفونی کننده های رایج در صنعت تصفیه آب – ازن
افزایش میزان و نوع آلاینده ها در منابع آب در کنار افزایش سطح استاندارد آب آشامیدنی موجب پیشرفت تکنولوژی ضدعفونی و تصفیه اب در دو دهه گذشته شده است. سه ضدعفونی کننده اصلی و رایج در صنعت تصفیه آب شامل کلر، ازن و UV می باشد. ازن ضدعفونی کننده ای محبوب تر و ایمن تر بخصوص در اروپا و آمریکا است. زیرا از لحاظ قدرت و سرعت ضدعفونی کنندگی , سه هزار برابر قوی تر از کلر است.
ساختار ازن
ازن ozone ، آلوتروپ سه اتمی اکسيژن يا « اکسيژن فعال»، يکی از اجزاء طبيعی هوايی است که ما هر روزه تنفس میکنيم. ازن مولکولی غیرآلی با فرمول شیمیایی O3 است. این مولکول گازی شکل از سه اتم اکسیژن تشکیل شده است. ازن گازی بی رنگ با بویی زننده است که با واکنشهای سریع مواد آلی و دیگر میکروارگانیسم های آب را از بین می برد.
مقایسه ازن و کلر در تصفیه آب
استفاده از ازن در تصفیه آب از نظر زیست محیطی مناسب تر از کلر است. زیرا ازن هیدروکربن های کلره که سرطان زاهستند تولید نمی کند. ازن علاوه بر از بین بردن بو و مزه آب در کشتن باکتری ها و میکروب ها ، غیر فعال سازی ویروس ها مناسبتر از کلر است. همچنین در انعقاد سازی و رسوب نمودن آهن و منگنز نیز فوق العاده بهتر از کلر می باشد.
ویژگی های ازن
باقیمانده ازن به صورت اکسیژن در می آید که مضر نمی باشد. ازن با اکسید کردن آن دسته از مواد شیمیایی آلی که مورد مصرف جلبکها واقع می شوند به طور مستقیم عوامل تولید کننده بو را از بین می برد. تولید ازن با استفاده از عبور هوا از یک میدان الکتریکی با ولتاژ زیاد صورت می گیرد. برای تولید ازن برای تصفیه آب از دستگاه ازن ساز یا ازن جنراتور Ozone generator استفاده میشود. ازن جهت تولید آب آشامیدنی، تصفیه آب استخر، صنایع دارویی و الکترونیک و برج های خنک کننده استفاده می شود.
تاریخچه استفاده از ازن در تصفیه آب
اولین تصفیه خانه ای که از فرایند ازن زنی برای ضدعفونی آب شرب استفاده کرد، تصفیه خانه نیس کشور فرانسه بود که بهره برداری از آن در سال ۱۸۹۰ میلادی شروع شد. در حال حاضر فرایند ازن زنی در کشورهایی نظیر آلمان، فرانسه، هلند، انگلیس، کره جنوبی، ژاپن و بسیاری از کشورهای دیگر مورد استفاده قرار میگیرد. در کشور ما در شهر اهواز از سیستم ازن زنی جهت ضدعفونی و تصفیه آب استفاده میشود.
مزایای استفاده از ازن در تصفیه آب
- ازن در غیرفعالسازی ویروس ها در آب نظیر ژیاردیا و کریپتوسپوریدیوم موثرتر از کلر، کلرآمینها و دیاکسید کلر بوده و به زمان تماس کمتری نیاز دارد.
- کاهش تولید ترکیبات ثانویه خطرناک ناشی از عوامل گندزدا (DBP)، همچون TTHM و HAAS.
- داشتن خاصیت زدایش طعم و بو و رنگ آب
- زمان تماس کم مورد نیاز
- کمک به حذف فلزات از آب نظیر آهن، منگنز و همچنین حذف سولفیدها از آب
- گندزدایی بسیار موثر در گستره دمایی زیاد و pH های مختلف
- عدم نیاز به ذخیره سازی مواد شیمیایی و حذف هزینه های ثانویه
- اکسیداسیون سریع ناخالصی های آلی آب به همراه کاهش BOD وCOD
- حذف سولفید هیدروژن از آب
- بهبود فرآیند انعقاد (کاهش 50-20 درصد مواد شیمیایی مورد نیاز)
- تقویت تهنشینی و حذف بهتر کلوئیدها
- اکسیداسیون فنل بدون تولید مواد جانبی
- افزایش راندامان فیلتراسیون (حدود 50 در صد)
- کاهش لجن حاصل از بک واش فیلتر