دستگاه آب شیرین کن دریایی
با وجود آنکه بیشترین منابع آبی مربوط به اقیانوسها و دریاها می باشد، نمی توان آنرا به عنوان منبع آبی قابل مصرف در نظر گرفت. زیرا غلظت املاح محلول در آن بسیار بالاست و قابل استفاده برای هیچ کدام از مصارف بشر نیست. TDS آب دریا ممکن است تا ppm 50000 نیز برسد. خلیج فارس شورترین آب را در میان آب های دریاهای آزاد دارد. جهت بهینه سازی و تصفیه آب دریا، باید عملیات حذف نمک در آنها صورت گیرد. نمک زدایی (desalination) به روشهای مختلفی صورت میگیرد. متداول ترین و مقرون به صرفه ترین آن ها استفاده از دستگاه آب شیرین کن دریایی با استفاده از تکنولوژی اسمز معکوس (Reverse Osmosis system) می باشد.
منابع آب به چهار دسته تقسیم می شوند که هر کدام خصوصیات خود را دارند:
- اقیانوس ها و دریاها : 93.9%
- آب های جوی (برف و باران) : 0.001 %
- آب های سطحی (رودخانه ها و دریاچه ها) : 1.72 %
- آب های زیرزمینی (چاه، چشمه، قنات) : 4.38 %
روش های برداشت آب از دریا
احداث و راه اندازی دستگاه تصفیه آب دریایی با توجه به نحوه برداشت آب از دریا متفاوت می باشد. دو روش اصلی برای برداشت آب از دریا وجود دارد :
- روش مستقیم (Open Intake) : در این روش آب به طور مستقیم بوسیله پمپ های مستقر در اسکله، لوله و تونل وارد مخازن ذخیره آب می شود. می توان به جای لوله از روش آبگیری از محدوده محصور با موج شکن نیز استفاده کرد. آب هدایت شده وارد سیستمهای پیش تصفیه دستگاه آب شیرین کن دریایی می شود.
- روش غیر مستقیم یا آبگیر زیرسطحی : با استفاده از حفر چاه ساحلی (Beach well) یا سیستم جذبی در دریا صورت میگیرد. حفر چاه فلمن در ساحل نمونه ای از این گونه برداشت آب از دریا می باشد.
در صورتی که حفر چاه در ساحل عملی باشد و از لحاظ زمین شناسی و بستر خاک با مشکل روبرو نشود، برداشت غیرمستقیم به دلیل کاهش هزینه سیستمهای پیش تصفیه به روش برداشت مستقیم اولویت دارد. زیرا در روش غیرمستقیم بخشی از مراحل پیش تصفیه به طور خودکار در دل زمین صورت میگیرد. این امر باعث کاهش بخش زیادی از هزینه ها می شود.
در حال حاضر عظیم ترین دستگا های آب شیرین کن دریایی در منطقه خاورمیانه و حاشه خلیج فارس وجود دارد. کشورهایی مانند عربستان و امارات تقریبا کلیه آب مصرفی خود را از طریق آب شیرین کن تأمین می کنند. تصفیه آب شرب به وسیله شیرین کردن آب دریا در بنادر و مناطق ساحلی بسیار معمول است. امروزه در بعضی مناطق حتی برای مصارف کشاورزی نیز از تصفیه آب دریا به وسیله آب شیرین کن کشاورزی استفاده می شود.