بحران آب یکی از مهمترین مشکلاتی است که در سالهای اخیر گریبان گیر بسیاری از کشورهای جهان شده است. از اینرو یافتن راههای مقابله با این مشکل اصلی ترین چالش های کشورهایی است که با آن روبرو هستند.
دلایل به وجود آمدن بحران آب
بحران به وجود آمده ناشی از عوامل زیر می باشد.
- تغییر شرایط اقلیمی
- پدیده خشکسالی و کم آبی
- رشد جمعیت و نیاز به تصفیه آب شرب
- افزایش تعداد کارخانه های صنعتی و نیاز به تصفیه آب صنعتی
- توسعه کشاورزی و حفر بیش از حد چاه عمیق و افزایش تصفیه آب برای کشاورزی
بدنبال شرایط به وجود آمده بسیاری از شهرهای جهان تدابیری برای استفاده بهینه از منابع آب اندیشیدهاند.
راهکارهای مقابله و پیشگیری از خشکسالی
1- جمع آوری آب باران و اجازه نفوذ آن به داخل خاک
ضریب جذب آب باران در مناطق شهری پرتراکم بدلیل پوشیده شدن سطح خاک با سیمان، بتن و آسفالت بسیار پایین است. در نتیجه حجم عظیمی از آب باران از شهرها خارج و هدر داده میشود. سیستمهای جمعآوری آب باران میتوانند تا حد بسیاری به حل مسئله بحران آب در این شهرها خصوصاً در فصل گرما کمک کنند. بدین ترتیب که با نفوذ آب به داخل خاک، سفره های آب زیرزمینی که زیر شهرها قرارگرفته اند و مبنای شکل گیری اولیه آنها بوده اند، به مرور زمان پرآب میشوند. در صورت پرآب بودن این سفره های زیر زمینی، برداشت آب از این مناطق به بحران و خشکسالی نخواهد انجامید.
2- تصفیه پساب های صنعتی و بهداشتی
با گسترش روز افزون صنایع مختلف در شهرها و استفاده بی رویه کارخانجات از آب، روزانه حجم بسیار زیادی پساب تولید می شود. علاوه بر ایجاد مشکلات زیست محیطی حاصل از این پساب ها، می توان با استفاده از بازیافت و تصفیه آن تا حدود بسیار زیادی مشکل کم آبی را حل نمود. آب حاصل از تصفیه پساب صنعتی می تواند جایگزین بسیار مناسبی برای تصفیه آب چاه یا تصفیه آب رودخانه باشد.
3- استفاده درست از منابع آبی موجود
متاسفانه یکی از مشکلات عمده جوامع بشری استفاده نادرست از منابع آبی است. در شرایط امروزی که کمبود آب به مشکلی جدی بدل گردیده است، آموزش راههای درست و بهینه در مصرف آب، تأثیر بسزایی در برطرف ساختن این معضل خواهد داشت. از جمله این راهها به موارد زیر میتوان اشاره نمود.
• جایگزینی سیستمهای نو و جدید با سیستمهای فرسوده در شبکه توزیع آب و در نتیجه جلوگیری از هدررفت آن
• استفاده از آبیاری قطره ای در فضاهای سبز شهری
• استفاده از سیستمهای هوشمند توزیع آب
• تفکیک آب شرب از آب با سایر مصارف در شبکه توزیع آب در مناطق مسکونی
4- شیرین سازی آب دریا و آبهای شور با استفاده از آب شیرین کن دریایی
این روش به عنوان آخرین راه حل مقابله با بحران آب پیشنهاد میگردد. زیرا تصفیه آب دریا مستلزم صرف هزینه بسیار بالا و همچنین دارای تأثیرات مخرب زیست محیطی می باشد. در این روش با استفاده از تکنولوژیهایی مانند اسمز معکوس RO تبخیر حرارتی و … آب شور را به آب شیرین و قابل شرب تبدیل می کنند.
امروزه تصفیه آب به روش اسمز معکوس ، اقتصادی ترین فرایند برای تهیه آب شیرین از آبهای شور می باشد. دامنه استفاده از دستگاههای آب شیرین کن، در مناطق مختلف جهان و در صنایع مختلف روز به روز گسترش می یابد.